Jeżeli ofensywa ukraińska w kierunku Kijowa, zasadnie określana ostatnio także mianem „wojny o Ukrainę”, jest niezbitym świadectwem czegokolwiek, to raczej polsko-ukraińskiej współpracy i starań Józefa Piłsudskiego, mających na celu pomoc w budowie sojuszniczego, niepodległego państwa ukraińskiego – pisze prof. Mariusz WOŁOS. Właśnie przypada 102. rocznica tych wydarzeń.
Mimo poważnego urazu nogi, stworzył jedną z najlepszych jednostek desantowych w historii, pokazaną w filmie „O jeden most za daleko”. 7 maja przypada 130. rocznica urodzin gen. Stanisława Sosabowskiego, uczestnika dwóch wojen światowych, dowódcy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, która wzięła udział w walkach operacji Market Garden – największej powietrznodesantowej misji w czasie II wojny światowej.
W szczerych polach lub pośród wymarłych wsi białoruskich do dziś stoi kilkanaście lub kilkadziesiąt tajemniczych, pojedynczych kolumn. Choć stawiali je 230 lat temu mieszkańcy tych ziem dla upamiętnienia pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja, dziś mogą być ważnym symbolem dziedzictwa niezależnego narodu białoruskiego, z którym dzielimy wspólną historię – pisze Michał Michalski z Instytutu Polonika.
Korzystające kiedyś z wolnościowego, protofederalistycznego systemu politycznego, chroniącego przed nadużyciami carskiego absolutyzmu, współczesne narody Europy Środkowo-Wschodniej mają swoje odrębne państwa: Białoruś, Litwę, Polskę i Ukrainę.
3 maja mija dokładnie 70 lat odkąd zaczęła nadawanie sekcja polska Radia Wolna Europa. O jej pierwszym redaktorze Janie Nowaku Jeziorańskim opowiada w podcaście Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego.
Polski ruch robotniczy odegrał ogromną rolę w najnowszej historii państwa i narodu polskiego. Walkę o sprawiedliwość społeczną łączono jednocześnie z walką o niepodległość – pisze Przemysław PREKIEL.
Polityka ekspansji terytorialnej poprzez brutalne mordowanie bądź niewolenie miejscowych społeczności ma w Rosji wielowiekową tradycję. To, co dziś dzieje się w Ukrainie, wcześniej widzieliśmy w wielu regionach, w tym także w Polsce. Przykładem niech będzie choćby Zbrodnia Katyńska, której 82. rocznicę właśnie obchodzimy – pisze prof. Wojciech Materski, historyk, badacz Zbrodni Katyńskiej i autor książek poświęconych temu tematowi.
Bezcenne zamki, pałace, świątynie różnych obrządków, archiwa – to wszystko na terenie objętym wojną ukraińscy konserwatorzy we współpracy z polskimi instytucjami starają się obecnie zabezpieczyć. Oto lista najcenniejszych skarbów naszego wspólnego dziedzictwa kulturowego.
Relacje między Polakami i Ukraińcami wciąż są skomplikowane. Ale pomoc, jakiej teraz Polacy udzielają Ukraińcom, pokazuje prawdę o naszych społeczeństwach: w momencie wielkich wyzwań jesteśmy w stanie ruszyć naprzód pomimo bólu przeszłości tkwiącego w naszych sercach. Zwłaszcza że zarówno czas, jak i Rosja działają dziś na naszą wspólną niekorzyść – pisze z Kijowa Igor ROZKLADAJ, współzałożyciel ukraińskiego CEDEM (Centrum Demokracji i Praworządności)
Piękne, sprytne, bardzo inteligentne, władające kilkoma językami, ufające intuicji – w wielu sytuacjach sprawdzały się lepiej niż koledzy po fachu. Polskie kobiety szpiedzy walczyły nie tylko z bronią w ręku. Dzięki charyzmie, urokowi i seksapilowi uwalniały więźniów, koordynowały przemyty amunicji, przenosiły i przechwytywały ściśle tajne informacje. O wielu z nich historia przypomina sobie dopiero teraz, po wielu latach.