Mieszkający na Pomorzu Polacy i Żydzi, przedstawiciele różnych warstw społecznych – inteligencji, duchowieństwa, robotników, właścicieli ziemskich – i osoby chore psychicznie, zostali w pierwszych miesiącach II wojny światowej zamordowani przez oddziały Volksdeutscher Selbstschutz. W krótkim czasie zginęło ok. 40 tys. osób, przez co tzw. zbrodnia pomorska jest dziś porównywana do Katynia. Mimo ogromnej skali zbrodnia ta jest ciągle znikomo obecna we współczesnej refleksji nad II wojną światową – pisze dr hab. Monika TOMKIEWICZ z Biura Badań Historycznych IPN.